*του Λουκά Αν. Καράντζαλη
Αντί η πολιτεία να θέτει σε διαγωνισμό ταχύτητας του Μηχανικούς μας, αντί για Μηχανικούς «Κεντέρηδες του πληκτρολογίου» ή «λοταρίας του buildingcert», όπως πολύ εύστοχα χαρακτήρισε ένας Μηχανικός την διαδικασία του «εξοικονομώ-αυτονομώ», ας επανασχεδιάσει η πολιτεία το πρόγραμμα και να δημιουργήσει μια μεγάλη ευκαιρία αναζωογόνησης των πόλεων.
Η αισθητική αποκατάσταση των κτιρίων (όψεις) και η ενεργειακή αναβάθμισή τους πρέπει να είναι δύο στόχοι που θα πρέπει να ικανοποιούν οι προτάσεις παρέμβασης για την ανακαίνιση των κτιρίων και όχι η ταχύτητα υποβολής στο ηλεκτρονικό σύστημα του αρμόδιου υπουργείου.
Το «εξοικονομώ-αυτονομώ» ως συνέχεια του προγράμματος «εξοικονομώ κατ΄οίκον» είναι ένα επιτυχημένο πρόγραμμα, με την έννοια της αποδοχής από την κοινωνία και την επίτευξη της ενεργειακής αναβάθμισης των σπάταλων ενεργειακά κτιρίων της χώρας μας.
Όμως σε κάθε μεγάλη χρηματοδοτική παρέμβαση, η πολιτεία θα πρέπει να θέτει πολλαπλούς αναπτυξιακούς στόχους, ώστε οι χρηματοδοτήσεις να μεγιστοποιούν το όφελος για την κοινωνία και την ανάπτυξη. Το μεγάλο ενδιαφέρον για συμμετοχή από τους ιδιοκτήτες κατοικιών, δείχνει ότι ένας ορθολογικός συνδυασμός της ενεργειακής αναβάθμισης με την αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων και με την προτεραιοποίηση των κτιρίων που βρίσκονται στα ιστορικά κέντρα των πόλεων ή σε περιοχές ιδιαίτερου αισθητικού κάλλους, θα έφερνε πολλαπλά αναπτυξιακά αποτελέσματα για τις πόλεις μας και τους κατοίκους τους. Ετσι ώστε και οι ενεργειακοί στόχοι της χώρας να καλύπτονται και η ποιοτική αναβάθμιση των πόλεων μας για τουριστική ανάπτυξη, αλλά και για βελτίωση της ποιότητας της ζωής των κατοίκων μιας πόλης να επιτυγχάνονται.
Την «ολοκληρωμένη πολεοδομική, αρχιτεκτονική, αισθητική (όψεις κτιρίων) και την ενεργειακή ανασυγκρότηση του αστικού ιστού της χώρας», προτείνει ο πρώην Υπουργός Γιάννης Μανιάτης, για ένα Ελληνικό Bauhaus, στο πλαίσιο των «Έξυπνων – Όμορφων – Βιώσιμων Πόλεων», με άρθρο του στο «Βήμα».
Σε κάθε πόλη υπάρχουν περιοχές που θα πρέπει να μπουν σε πρώτη προτεραιότητα για την οικονομική ενίσχυση των κατοίκων τους για την αισθητική και ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους. Είναι οι περιοχές που έχουν ήδη επιλέξει οι Δήμοι και έχουν εντάξει στις Ολοκληρωμένες Βιώσιμες Αστικές Αναπλάσεις για χρηματοδότηση της βελτίωσης των δημόσιων υποδομών τους, μέσα από χρηματοδοτήσεις που διαχειρίζονται οι Περιφέρειες και χρηματοδοτεί το ΕΣΠΑ.
Αναφέρω ως παράδειγμα την πανέμορφη περιοχή της Κρύας και του ποταμού της Έρκυνας που διασχίζει την πόλη της Λιβαδειάς, όπου τα κτίρια ένθεν και ένθεν, ως μεγάλης παλαιότητας, είναι 1) και ενεργειοβόρα 2) και προκαλούν αισθητική ρύπανση 3) και υποβάθμιση της ποιότητας των κατοίκων της 4) και αποτελούν τροχοπέδη για την τουριστική ανάπτυξη της πόλης και της παραγωγής εισοδημάτων στους πολίτες που δρουν ή μπορούν να δράσουν επιχειρηματικά. Δεν είναι λογικό σε αυτές τις περιοχές να δοθεί προτεραιότητα και στο πρόγραμμα «εξοικονομώ-αυτονομώ», ώστε να υπάρχει συμπληρωματικότητα στις εθνικές και ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και να πληρείται η προϋπόθεση της ολοκληρωμένης προσέγγισης που θέλουν τα ευρωπαϊκά προγράμματα;
Δεν προτείνω τον αποκλεισμό των κτιρίων άλλων περιοχών, αλλά είναι λογικό να έχουν προτεραιότητα στην βαθμολόγηση οι προτάσεις των κτιρίων αυτών των περιοχών.
Στο άρθρο μου με τίτλο «Η αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων και το «εξοικονομώ κατ΄οίκον» (5-3-2020) προτείνω το περίγραμμα μιας νέας προσέγγισης του προγράμματος «Εξοικονομώ-αυτονομώ» και μιας νέας διεκδίκησης των Δήμων και της ΚΕΔΕ για την βελτίωση των κτιρίων και τη συμβολή τους στην αστική ανάπλαση των ιστορικών κέντρων των πόλεων.
*ο Λουκάς Καράντζαλης είναι Οικονομολόγος, Msc Βιώσιμης Ανάπτυξης και Περιβαλλοντικής Διακυβέρνησης, με εξειδίκευση σε θέματα Τοπικής Ανάπτυξης, Αυτοδιοίκησης και Επιχειρηματικότητας, πρώην Περιφερειακός Σύμβουλος Στερεάς Ελλάδας, Νομαρχιακός Σύμβουλος Βοιωτίας και Δημοτικός Σύμβουλος.